Γαλλιστί Frene, Αγγλιστί Ash.
Ο Θεόφραστος ονομάζει τον Fraxinus Ornus Theophrasti ως Μελία. Το ίδιο και ο Όμηρος ο οποίος λέγει ότι εκ του ξύλου του κατεσκευάζοντο δόρατα. ( Π.Γ.Γεννάδιος Λεξικόν Φυτολογικόν σελίς 645 έτος 1914).
Γένος που περιλαμβάνει 70 είδη φυλλοβόλων, ανθεκτικών δέντρων, τα οποία είναι διαδομένα στις εύκρατες περιοχές του βόρειου ημισφαίριου. Καλλιεργούνται για το όμορφο φύλλωμά τους. Όλα τα είδη, εκτός από τον Φράξινο τον όρνο (F. ornus), έχουν ασήμαντα λουλούδια, που ανοίγουν την άνοιξη και μετά παράγουν πτερυγιοφόρους καρπούς, που ονομάζονται «σαμάρια». Πρόκειται για μεγάλα δέντρα, κατάλληλα για πάρκα και μεγάλους κήπους.
Είδη και ποικιλίες
 |
| Fraxinus americana |
Από τις πολυάριθμες ποικιλίες του αναφέρουμε τη «Χρυσή» (“Aurea”), με φύλλα που γίνονται ανοιχτοκίτρινα το φθινόπωρο, την «Ποικιλόφυλλη» (“Diversifolia”) με φύλλα αποτελούμενα από 1 ή 3 οδοντωτά φυλλάρια και, τέλος, την «Κρεμάμενη» (Penduli”) με κλαδιά λυγισμένα προς τα κάτω.
Φράξινος ο όρνος (Fraxinus ormus). Είναι μικρότερο από το προηγούμενο είδος: το ύψος του δεν ξεπερνάει τα 10 μ. ενώ το πλάτος φτάνει γύρω στα 4-5 μ. Τα φύλλα αποτελούνται από 5-7 ωοειδή φυλλάρια. Τα λουλούδια, με πολύ έντονο άρωμα και υπόλευκο χρώμα, ανοίγουν τον Μάιο, ενωμένα σε φόβες. Οι καρποί είναι στην αρχή πράσινοι και γίνονται καστανοί όταν ωριμάσουν.
Φράξινος ο οξύκαρπος (Fraxinus oxicarpa). Είδος με πολλές διακλαδώσεις, που αναπτύσσεται σε ύψος 20 μ. και σε διάμετρο 4-8 μ. Έχει σύνθετα φύλλα, αποτελούμενα από 5-7 ωοειδή – λογχοειδή φυλλάρια. Η ποικιλία “Raywood” έχει ένα όμορφο γαλαζοπράσινο φύλλωμα, που γίνεται πορφυρό – ιώδες το φθινόπωρο. Το είδος αυτό απαντάται στο σπάνιο δάσος του φράξου στην περιοχή Λεσινίου Αιτωλοακαρνανίας το οποίο έχει ανακηρυχθεί Μνημείο της Φύσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο φράξος ευδοκιμεί σε εδάφη γόνιμα και βαθιά, ακόμα και βαριά, αλλά δυσκολεύεται ν’ αναπτυχθεί στα πολύ αργιλώδη, βαλτώδη ή ασβεστώδη χώματα. Το είδος Φράξινος ο αμερικανικός (F. americana) ενδείκνυται για τις όχθες των ρυακιών.
Φυτεύεται το φθινόπωρο ή την άνοιξη, σε θέσεις προσήλιες ή ημισκιαζόμενες. Αντέχει πολύ στους ανέμους και επομένως μπορεί να φυτευτεί και σε παραθαλάσσιες περιοχές. Η ανάπτυξη είναι γρήγορη στη νεαρή φάση, ενώ αργότερα γίνεται πιο αργή. Αν κοπεί το κυρίως στέλεχος σχηματίζονται πλευρικά παραφυάδες, πολύ εύρωστες.
Γίνεται με σπόρο ή με εμβόλιο. Ο εμβολιασμός είναι προτιμότερος για τον πολλαπλασιασμό των ποικιλιών, επειδή τα φυτά που προέρχονται από σπόρο δεν έχουν σταθερά χαρακτηριστικά. Γίνεται την άνοιξη πάνω στον Φράξινο τον υψικάρηνο (F. Excelsior).
Για τη σπορά πρέπει να έχετε υπόψη σας πως αν γίνει το φθινόπωρο, όταν ο σπόρος είναι ακόμα φρέσκος, τα μικρά φυτά θα είναι έτοιμα την επόμενη άνοιξη, ενώ αν αφήσετε να περάσει ο χειμώνας, η βλάστηση θα καθυστερήσει για ένα χρόνο. Οι σπόροι τοποθετούνται σε αποστάσεις 15-20 εκατ. ο ένας από τον άλλο και καλύπτονται ελαφρά με φυτόχωμα. Δυο χρόνια μετά τη σπορά τα μικρά φυτά μεταφυτεύονται στο φυτώριο, όπου καλλιεργούνται για δύο ακόμα χρόνια και, τέλος, φυτεύονται στην οριστική τους θέση.
Ζωικοί εχθροί και ασθένειες
Η πιο επικίνδυνη ασθένεια είναι ο καρκίνος του φράξου, που οφείλεται στον μύκητα Nectria galligena, ο οποίος προκαλεί και τον καρκίνο της μηλιάς. Πάνω στο φλοιό σχηματίζονται μαύρα εξογκώματα μεγάλων διαστάσεων, που προξενούν την αποξήρανση του δέντρου. Η προληπτική καταπολέμηση συνίσταται σε ψεκασμούς με μυκητοκτόνα φάρμακα, στο τέλος της βλαστητικής περιόδου ή ύστερα από ιδιαίτερα συμβάντα, που προκαλούν το σχηματισμό πληγών, οι οποίες εξάλλου πρέπει να καλύπτονται με ειδικές μαστίχες.
0 σχόλια